Kategori: Makaleler

“İçim Gider” Ne Demek? Felsefi Bir İnceleme Felsefi Bir Bakış: İçsel Dünyamızın Derinliklerine Yolculuk Felsefe, insanın doğasına ve varoluşuna dair derin soruları sormaya dayalı bir disiplindir. İnsan, kendisini anlamak için dış dünyadan çok, içsel dünyasına yönelir. Bu bağlamda, “İçim gider” gibi bir ifade, yalnızca basit bir duygusal açıklamadan çok, bireyin varoluşsal bir deneyimini temsil eder. İçsel bir kaybın, bir boşluğun veya bir çöküşün dil aracılığıyla dışa vurumu olan bu ifade, felsefi anlamda çok daha derin bir anlam taşır. Peki, içimizin gitmesi ne anlama gelir? Bu soruyu sormak, yalnızca duygularımızı değil, aynı zamanda bilincimizi, etik anlayışımızı ve varoluşsal yapımızı sorgulamamıza da…

Hapşırık bedenin “çıkış” düğmesi; onu susturmaya çalışmak, yangın alarmına bant yapıştırmaktan farksız. Hapşırık Nedir? Basit Bir Refleks mi, Bastırdığımız Bir Savunma Sistemi mi? Hapşırık, burnun iç yüzeyini kaplayan mukozaya giren toz, polen, virüs, kimyasal buhar veya ani sıcaklık/ışık değişimi gibi uyaranları dışarı atmak için tasarlanmış güçlü bir savunma refleksidir. Burun sinir uçları (özellikle trigeminal sinir) “rahatsızlık” sinyali gönderir; göğüs ve diyafram kasları eşgüdümle basınç oluşturur; yumuşak damak ve dil, hava akımını yönlendirir; sonunda yüksek basınçlı bir püskürtme ile içerideki yabancılar kapı dışarı edilir. Evet, görüntüsü estetik değil; ama vücudun hedefi estetik değil, hayatta kalmaktır. O halde provokatif soru: Beden, savunma…

Gökçelik Ne İş Yapar? Psikolojik Bir Mercekten Baktığımızda Bir psikolog olarak insan davranışlarının ardındaki görünmez dinamikleri anlamaya çalışırken, bazen bir markanın veya kurumun nasıl çalıştığına da aynı merakla yaklaşırım. Gökçelik ismini duyduğumda aklıma sadece metal, üretim ve sanayi değil; aynı zamanda insan emeği, dayanıklılık ve bilişsel süreçlerle yoğrulmuş bir toplumsal yapı geliyor. Çünkü her iş, temelde insanın psikolojik eğilimlerinin bir yansımasıdır. Bilişsel Psikoloji Perspektifiyle: Düşünen Bir Sistem Olarak Gökçelik Bilişsel psikolojiye göre, insan zihni sürekli olarak çevresini algılar, bilgiyi işler ve kararlar alır. Bu süreç tıpkı bir üretim hattı gibidir — girdiler alınır, düzenlenir, optimize edilir ve anlamlı çıktılara dönüştürülür.…

Gezginin Eş Anlamlısı Nedir? Siyaset Bilimi Perspektifinden Bir Analiz Siyaset bilimi, yalnızca güç ilişkilerinin analizini yapmakla kalmaz, aynı zamanda toplumsal yapıları ve bireylerin bu yapılarla nasıl etkileşime girdiğini de anlamaya çalışır. Toplumda gezgin olma hali, yalnızca bir kişisel yolculuk değil, aynı zamanda toplumsal hiyerarşiler, iktidar ilişkileri ve kültürel kodlar aracılığıyla şekillenen bir rol üstlenebilir. Peki, ‘gezgin’ kavramının eş anlamlısı nedir? Bu soru, iktidar, kurumlar, ideoloji ve vatandaşlık gibi temel siyasal kavramlarla bağlantılıdır. Yazıda, gezgin kavramını derinlemesine inceleyecek ve bu kavramın, güç ilişkileri ve toplumsal düzenle olan ilişkisini tartışacağız. Gezgin ve İktidar: Güç İlişkilerinin Yeniden Tanımlanması Bir gezgin, fiziksel bir yolculuk…

Hürmet Hangi Dil? Bilimsel ve Kültürel Bir Yolculuk Bazen bir kelimenin anlamı sadece sözlükte değil, insanlık tarihinin derinliklerinde gizlidir. “Hürmet” de böyle kelimelerden biri. Saygı, nezaket, içtenlik, hatta biraz da duygusal zarafet barındıran bu kelime, günlük hayatımızda sıkça yer alsa da çoğu zaman kökeni ve dili üzerine düşünmeyiz. Bu yazıda, bilimsel bir merakla ama herkesin anlayabileceği bir dille, “hürmet hangi dil?” sorusunun izini süreceğiz. Hürmet’in Kökeni: Arapçadan Türkçeye Uzanan Bir Hikâye Dilbilimsel olarak “hürmet” kelimesi Arapça kökenlidir. Arapçada “ḥurma” (حرمة) kökünden türeyen bu kelime, kutsallık, dokunulmazlık, saygı duyulan şey anlamlarına gelir. Zamanla “hurmet” biçiminde Türkçeye geçmiş ve daha çok “saygı”…

Çözütmek TDK Ne Demek? Bir Felsefi İnceleme Filozofun Bakış Açısıyla: Çözütmek ve Anlam Felsefe, dilin ve anlamın derinliklerine inerek varoluşun ve bilincin sırlarını çözmeye çalışan bir disiplindir. Bu nedenle, bir kelimenin anlamını keşfetmek, sadece dilbilimsel bir uğraş değil, aynı zamanda felsefi bir arayışın parçasıdır. TDK’ye göre “çözütmek”, bir şeyi parçalarına ayırarak çözmek, bir sorunun ya da durumun iç yüzünü ortaya çıkarmak anlamına gelir. Ancak, bu basit tanımın ötesinde, “çözütmek” kelimesi, anlamın ötesine geçerek, etik, epistemoloji ve ontoloji gibi felsefi alanlarda derinleşen bir kavram haline gelir. Çözütmek, yalnızca dış dünyayı anlama aracı değil, insanın kendini ve varlık durumunu anlamlandırma yoludur. Çözütmek…

Gına Gelmek Türkçe Mi? Kültürel ve Antropolojik Bir Bakış Dil, bir toplumun kimliğini, düşünme biçimini ve toplumsal yapısını şekillendirir. Kelimeler ve ifadeler, bir kültürün derinliklerine indiğimizde sadece anlamlarını değil, aynı zamanda toplumsal değerleri, alışkanlıkları ve bireylerin birbirleriyle olan ilişkilerini de yansıtır. “Gına gelmek” ifadesi, Türkçede sıkça duyduğumuz ancak anlamının ve kökeninin ne kadar derin olduğunu çok az kişinin fark ettiği bir deyimdir. Peki, “gına gelmek” gerçekten sadece Türkçe bir ifade midir? Veya bu ifade, Türk toplumunun duygu ve düşüncelerini nasıl yansıtır? Bir antropolog olarak, dilin toplumsal yapılarla ve kültürel bağlamla nasıl etkileşime girdiğini merak ediyorum. Bu yazıda, “gına gelmek” ifadesinin…

Haşır Huşur Ne? Derinlemesine Bir Eleştiri Bugün, belki de çoğumuzun hafızasında sadece bir ses ya da basit bir kelime olarak yer edinen bir ifadeyi masaya yatıracağım: Haşır huşur. Evet, bu kelimenin anlamı ve günlük kullanımda ne ifade ettiği üzerine hepimiz bir noktada düşünmüş olabiliriz. Ama hiç düşündünüz mü, gerçekten bu ifadeye nasıl bir anlam yüklediğimizi ve onu gündelik dilimize nasıl dahil ettiğimizi? İşte bu yazıda, haşır huşur kavramını sadece yüzeysel bir şekilde değil, derinlemesine ve eleştirel bir perspektiften inceleyeceğim. Hadi, hazır mısınız? Haşır Huşur Ne Anlama Geliyor? Öncelikle, haşır huşur genellikle sesle ilişkilendirilen bir kelimedir. Her ne kadar kimileri için…

Gayri Ahlaki Hayat Ne Demek? Psikolojik Bir Mercekten Bakış İnsan Davranışlarını Çözümlemeye Çalışan Bir Psikoloğun Meraklı Girişi Bir psikolog olarak, insanların davranışlarını, düşünce biçimlerini ve içsel dünyalarını anlamaya çalışırken, kelimelerin gücünü her zaman göz önünde bulundururum. Her kelime, toplumsal normlarla şekillenen bir anlam taşır, aynı zamanda bireysel seçimleri ve davranışları da yansıtır. Bugün “gayri ahlaki hayat” terimi üzerine düşünmek istiyorum. “Gayri ahlaki” kelimesi, genellikle toplumsal ve bireysel değerlerle çelişen, kabul görmeyen davranışları tanımlar. Ancak, bu kelimenin psikolojik açıdan incelenmesi, yalnızca etik ya da ahlaki sınırları aşmanın ötesinde, bireylerin içsel çatışmalarını, değerlerini ve kimlik arayışlarını anlamamıza yardımcı olabilir. Bir insan, ahlaki…

Çiftler Nasıl Boşanır? Toplumsal Yapılar ve Bireyler Arasındaki Etkileşim Giriş: Toplumsal Yapıları Anlamaya Çalışan Bir Araştırmacının Bakışı Toplumlar, yıllar içinde şekillenen normlar, değerler ve kültürel pratiklerle bireylerin davranışlarını şekillendirir. İnsanların nasıl evlendikleri, nasıl ilişkiler kurdukları, ve elbette nasıl boşandıkları, bu toplumsal yapıların derin etkisi altındadır. Bir araştırmacı olarak, çiftlerin boşanma süreçlerini incelerken sadece bireylerin kişisel tercihlerini değil, aynı zamanda toplumsal rollerin ve normların bu kararları nasıl etkilediğini anlamaya çalışmak önemlidir. Boşanmak, her ne kadar bireysel bir karar gibi görünsede, aslında toplumsal yapının, cinsiyet rollerinin ve kültürel alışkanlıkların karmaşık bir yansımasıdır. Bu yazıda, toplumsal yapıların çiftlerin boşanma süreçleri üzerindeki etkilerini sosyolojik…